Dünya

Güneş sisteminin 3. gezegeni ve üzerinde hayat olduğu bilinen tek gezegen. İç gezegenlerin en büyüğüdür (ekvatoral yarıçapı 6378 km) ve 1 tane doğal uydusu, Ay vardır. Temelde nitrojen ve oksijenden müteşekkil bir atmosferi ve manyetik alanla ilişkili bir manyetosferi vardır. Gezegenin üçte ikisi su ile kaplıdır. Okyanus derinlikleri 2500 ile 6500 m. arasındadır. Karaların deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 860 m.'dir.

Dünya yüzeyi atmosfere, ortalamada absorbladığı miktara eşit miktarda enerji transfer eder. Dünya'nın ortalama yüzey sıcaklığı, yani Dünya atmosferini termal dengede tutmak için gereken sıcaklık, 13 derecedir. Atmosferde sıcaklık genelde ekvatordan kutuplara ve büyük atmosferi yüksekliklere doğru azalır. Bu sıcaklık değişimleri, atmosferde bir sirkülasyon meydana gelmesine neden olur. Dünya'nın etkin sıcaklığı, yani Dünya'yı termal dengede tutmak için gereken sıcaklık, -18 derecedir. Bu, uzaydan ölçüldüğüne göre Dünya'nın sıcaklığıdır.

Dünya boyunca yayılan sismik dalgaların kırınım ve yansımalarının incelenmesinden irtaberen Dünya'nın, 3 temel iç tabakadan müteşekkil olduğu bulunmuştur: Kabuk, iç kabuk, çekirdek. Kabuk; Kıtaların altında yaklaşık 20-70 km kalınlıkta, okyanusların altında ise ortalama 6 km. kalınlıktadır. Yoğunluğu, suyun yoğunluğunun 3 katı kadardır. Çoğunlukla tortulu kayalardan müteşekkildir, bir miktarda volkani kaya vardır. İç kabuk, yoğunluğunun 5.5 defa su yoğunluğuna kadar eriştiği, 2900 km. derinliğe kadar uzanır. Yüksek oranda silikat kayalardan müteşekkil olduğu düşünülmektedir. 650 km derinlikten başlayan alt iç kabuğun yoğunluğu, üst iç kabuğunkine nazaran daha yüksektir. Çekirdeğin iç kabuğa yakın kısımlarında yoğunluk suyun 10 katı, merkezinde ise 13 katı değerlere ulaşır. Temelde demirden müteşekkildir. İç korun yarıçapı yaklaşık 1200 km'dir ve iç kor, katıdır. Dış kor ise sıvıdır. Dünya'nın merkezinde basıncın 4 000 000 atmosfer değerinde olduğuna inanılmaktadır. İç sıcaklık değeri 100 km derinlikte 1200 kelvin (K) den, 1000 km'de 3000 K e ve merkezde 5000 K'den de yüksek değerlere ulaşır. Bu sıcaklıkların devamı için gereken ısı, kayalardaki doğal radyoaktiviteden sağlanır.

4.6 bin milyon yıl sonra bile Dünya'nın iç ısısı bir manyetik güç kaynağıdır ve halen depremlere, volkanik patlamalara, dağların yükselmesine ve yüzey üzerinde kıtalar büyüklüğünde karaların hareketine neden olmaktadır...