top of page

MARS

 

GüneÅŸ'in etrafındaki gezegenlerden, GüneÅŸ'ten uzaklığa göre 4. gezegen. Dünya'ya en yakın büyük gezegendir. GüneÅŸ etrafındaki dönüşünü 687 günde tamamlar ve GüneÅŸe olan uzaklığı 1.38 ile 1.67 AU arasında deÄŸiÅŸir. 6794 km çapındaki kızıl yüzeyi, populer bir gözlem alanıdır.  Yörünge düzlemiyle 24 derecelik açı yapan ekseni etrafında, 24s 37dk  23sl'de döner. Ekseni etrafındaki dönme süresi bu kızıl gezegeni, diÄŸer gezegenler arasında Dünya'ya en çok benzeyeni yapar. Fakat yüzey alanı, Dünya'nınkinin %28'idir. İki küçük doÄŸal uydusu vardır: Phobos ve Deimos.

     Teleskopların geliÅŸmesiyle kızıl yüzey üzerinde koyu bölgeler tespit edilmiÅŸ ve bunların deniz olarak düşünülerek, maria ismi verilmiÅŸtir. Beyaz kutup takkeleri  Mars mevsimlerine baÄŸlı olarak büyür ve küçülür. Sonraları Maria adı verilen bölgelerin de mevsimlere baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸtiÄŸi tespit edildiÄŸinde, bunların bir nevi bitki örtüsü olduÄŸu teklif edilmiÅŸtir. Birçok gözlemci tarafından haritalanan kanallar, gezegen üzerinde inÅŸa edilmiÅŸ su yolları olarak düşünülmüştür. Fakat Mariner uzay aracıyla yapılan gözlemler kanalların birer hayal ürünü, maria alanlarınında  sadece koyu renklikayalar olduÄŸu göstermiÅŸtir.

     Mars atmosferinin yüzey basıncı yaklaşık 7 milibardır ve atmosfer 100 ile 300 km. yüksekliler arasında bir iyonosfer ihtiva eder. Gündüz yüzey sıcaklığı 0 derece civarındadır. Sabahları GüneÅŸ doÄŸmadan önce birçok bölgede minimum sıcaklık - 100 derece civarındadır. 

     1976'da gezegene inen Viking uzay aracının yaptığı deneylerden, atmosferinin %95 karbondioksit, %2.7 nitrojen, %1.6 argon, %0.15 oksijen ve çok az miktarda su buharıyla, karbondioksit, kripton ve xenondan  müteÅŸekkil olduÄŸu tespit edilmiÅŸtir. Su buharı bazen, özellikle yüksek yerlerde buz kristali bulutları olacak ÅŸekilde donar, bazende alçak bölgelerde sis olarak yoÄŸunlaşır.  Ã‡ok zengin çeÅŸitli bulut sistemleri, gezegenin meteorolojisinin temelini teÅŸkil eder. Yüzeyde, çok büyük toz fırtınaları cereyan eder. Bu büyük fırtınalar, 40 km.'ye kadar yükseklikte maddeyi tahrip edebilir ve birkaç ay sürebilir. 

     Mars'ta herhangi bir radyasyon kuÅŸağı yoktur ve çok zayıf bir manyetik alanı vardır...

 

bottom of page